BAĞDADİ, “SOYUT ALEM”İ ANLATIYOR

Zig-Zag Grubu’na iletilen tezkirelerde, Mevlana Halid-i Bağdadi, Hazreti Hızır ile birlikte yaptıkları Mücerret Alem yolculuğu sırasında, bu alemin yapısını ilginç bir şekilde anlatmıştır. Zig-Zag’ın soyut kütle üzerine gitmesinin en büyük nedeni budur.

Şimdi, Hızır Tezkiresi’nin konuyla ilgili bölümünü Osmanlıca aslından aynen sunuyoruz:

“Ecsam Alemi, “Ya-Sin” hurufuna riayet eder. Lakin, Alem-i Mücerret, “Ta-Ha” hurufuna riayetle mükelleftir. Cümle Kainat’ın hududu Alem-i Beşeriyye olup, ol merkez Esfel-i Safilin Alemi müşahhas mehazındadır. Ol merkezin müşahhas berisi, “Ya-Sin”; mücerret gayrısı, “Ta-Ha” hurufudur. Alem-i müşahhas ev maddi ev ecsam, hem fani, hem dahi mahdut olup, müşahhas tabiatı sebebiyle kemiyete isnaddır. Ol maddi alem hitamında, müşahhastan gayrı, mücerred Bera Alemi mevcuttur. Alem-i Mücerreteyn, seyyalevi ve cevval olup, hem zihni mutasavvır ve muhayyel suret imal (olunur). Hem dahi zihni tesirden maada, tabii “Ta-Ha”dan da manevi ve ruhani ve melekuti suretlere havidir. Zihni müesseriyet vasıtasıyla imal olunan suretlerin menbaı, Alem-i Beşeriyye ve cinniyenin tehayülatı olup, rüya ile zuhur eder. Kim ol suretlerin ressamı ve heykeltraşı, şuur-u cin ev insdir. Lakin, cin ve insanlardan azade, tabii sakin suretlerin sebebi, “Ta-Ha” hurufu mukattaasıdır.  Ol hurufat, “Ta-Ha”, yani tahayyül ile alakadar bir esrardır. Suret-i kat’iyyede zihni tesirlere müesser kılınmaz. “Ta-Ha”nın, “tahayyun” namıyla maruf tahayyülat kudreti, Alem-i Mana’dan zuhur eyler. Ol “Ta-Ha” tahayyunu müesser olmayıp, müessirdir; yani, “mana seyyahı”, hakikatte, Alem-i Mücerreteyn’in “tahayyül” ve “tahayyun” ile müesses olduğunu müşahede eyler. Ol Beka Alemi, kemiyeti (değil), keyfiyeti haizdir. Tahayyülün sıfatı mevcuttur, velakin keyfiyet-i tahayyunun sıfatı namevcuttur. Yegane mevcudatı, suret-i esması olup, ol Mücerret Alem’de, esmalar, ilahi zikir raksı, semah mevceleri ile Esma’ül Hüsna’yı talim ederler.  Nar ve ziyası, ol talime terbiye olmaya istidatlı ve müessir olmayıp, zaif ve naçardır. Zira, tahayyun, ziyadan elfi elfi kerre süratlidir. Ziya Alemi, ecsamın Nar’ıdır. Nevra Alemi, mücerretin Nur’udur. Ziya, Nur’un yanında, küheylana refakat, tosbağa aczine teşbih olup; ziya, fevkalade miskinete ve atalete tavi olup, Nevra’nın süratine suret-i kat’iyyede ve zinhar muvassıl olmaktan (olunur). Hem dahi zihni tesirden maada, tabii “Ta-Ha”dan da manevi ve ruhani ve melekuti suretlere havidir. Zihni müesseriyet vasıtasıyla imal olunan suretlerin menbaı, Alem-i Beşeriyye ve cinniyenin tehayülatı olup, rüya ile zuhur eder. Kim ol suretlerin ressamı ve heykeltraşı, şuur-u cin ev insdir. Lakin, cin ve insanlardan azade, tabii sakin suretlerin sebebi, “Ta-Ha” hurufu mukattaasıdır.  Ol hurufat, “Ta-Ha”, yani tahayyül ile alakadar bir esrardır. Suret-i kat’iyyede zihni tesirlere müesser kılınmaz. “Ta-Ha”nın, “tahayyun” namıyla maruf tahayyülat kudreti, Alem-i Mana’dan zuhur eyler. Ol “Ta-Ha” tahayyunu müesser olmayıp, müessirdir; yani, “mana seyyahı”, hakikatte, Alem-i Mücerreteyn’in “tahayyül” ve “tahayyun” ile müesses olduğunu müşahede eyler. Ol Beka Alemi, kemiyeti (değil), keyfiyeti haizdir. Tahayyülün sıfatı mevcuttur, velakin keyfiyet-i tahayyunun sıfatı namevcuttur. Yegane mevcudatı, suret-i esması olup, ol Mücerret Alem’de, esmalar, ilahi zikir raksı, semah mevceleri ile Esma’ül Hüsna’yı talim ederler.  Nar ve ziyası, ol talime terbiye olmaya istidatlı ve müessir olmayıp, zaif ve naçardır. Zira, tahayyun, ziyadan elfi elfi kerre süratlidir. Ziya Alemi, ecsamın Nar’ıdır. Nevra Alemi, mücerretin Nur’udur. Ziya, Nur’un yanında, küheylana refakat, tosbağa aczine teşbih olup; ziya, fevkalade miskinete ve atalete tavi olup, Nevra’nın süratine suret-i kat’iyyede ve zinhar muvassıl olmaktan kuvve-i kifayede aczdedir. “Ta-Ha” hurufu, tahayyünün müdiridir. Alem-i Tahayyun’dan, Alem-i Ecsam, tekvin esnasında tecrit ve tard eylenmiştir. Ol sebepten, Alem-i Cismaniyye’nin cümle zerreleri, “Ya-Sin” hurufunun peşinden Alem-i Ecsam’a ihraç olunmuştur. Ol zerreler, “tardiyyun” ev “yasinnun” namıyla yad edilir ki, tard eylenmiştir. Ol “tardiyyun” tard edilmese, Alem-i Ecsam mevcudiyete bigane olurdu.”

Şimdi, yukarıdaki paragrafın Türkçe’sini sunuyoruz:

“Cisimler Alemi (Ecsam Alemi), “Ya” ve “Sin” harflerine boyun eğer; ancak, Soyut Alem (Mücerret Alem), “Ta” ve “Ha” harflerine uymakla yükümlüdür. Tüm Kainat’ın sınırında insanlık yer alır ki, orası, “aşağıların en aşağısı” olan Cisimler Alemi sınıfındandır. Oranın somut olan berisi “Ya-Sin”, soyut olan ilerisi “Ta-Ha” harfleridir. Cisimler Alemi sınırlı olup, somut doğası nedeniyle “niteliğe” dayanır. O Cisimler Alemi’nin bitiminde, soyut (mücerret) ve kalıcı bir evren vardır. O Soyut Alem seyyal ve dinamik olup, hem zihinde tasarlanarak imal edilebilir; hem de zihinsel etkiden başka, doğal “Ta-Ha”da bulunan manevi ve ruhani melek biçimlerinde olabilir. Zihinsel etki ile imal edilen biçimlerin kaynağı, cinlerin ve insanların düşünce ile biçimlendirmesi olup, bu durum düşlerle de ortaya çıkar ki, o biçimlerin çizeni ve heykeltraşı, cin ya da insan bilincidir. Ancak, cin ya da insandan bağımsız olarak oluşan doğal ve yerleşik biçimlerin nedeni, “Ta-Ha” harfleridir. O “Ta-Ha” harfleri, hayal kurma (tahayyül) gizemini içerir. Kesinlikle zihinsel etkilemeye uymazlar.  “Ta-Ha”nın “tahayyun” adıyla bilinen hayal etme gücü, Mana Alemi’nde ortaya çıkar. O “Ta-Ha” tahayyunu, etkilenen değil, etkileyendir. Bunun anlamı şudur: Mana Alemi “gezgini”, gerçekte, Soyut Alem’i bilincinde biçimlendirir. O kalıcı evren, nicelikle değil, “nitelikle” donanmıştır. İnsan tahayyülünün bir sıfatı vardır; ancak, tahayyyunun niteliği bir sıfatla anlatılamaz. Var olan, sadece isimlerin biçimi olup, o Soyut Alem’de isimlerin zikri semah eden dalgalarla “Esma’ül Hüsna”yı talim ederler. Nur ve ışığı, o talime uyarlı olmaya yeterli ve etkili olmayıp, zayıf ve çaresizdir. Çünkü, “tahayyun” ışıktan binlerce kez hızlıdır. Işık, Cisimler Alemi’nin enerjisidir (Nar’ıdır). “Nevra” (Nur kökünden türemiş olup, bilimdeki karşılığı Cerynkoff Işını’dır); Soyut Alemi’n “Sonsuz Özenerjisi”dir (Nur’udur). Işık, Nur’un yanında, bir yarış atı ile kaplumbağanın yarışına benzer. Işık çok yavaş ve ağır gider. Bundan dolayı, Nevra’nın hızına ulaşmaya asla ve kesinlikle gücü yetmez. “Ta-Ha” harfleri, “tahayyun”un yönetmenidir. Cisimler Alemi’nin, Tahayyun Alemi’nden yaratılması (Big Bang) sırasında, madde soyutlanmış ve kovulmuştur. Bu nedenle, Cisimler Alemi’nin tüm zerreleri, “Ya-Sin” harflerinin ardından Cisimler Alemi’ne ihraç edilmişlerdir. O zerreler, “tardiyyun”, ya da “yasinnun” (Y-S-N) adıyla anılır ki, oradan aktarılmamış olsa, Cisimler Alemi yaratılmamış olurdu.”

Soyut Alem’i anlatan Bağdadi, bize hayali gelen o evrene geçebilseydik, oranın hayali değil (fakat tam madde de değil), “tahayyun” adıyla tanımlanan bir yapıda olduğunu anlayacağımızı yazıyor. Öte yandan, Kuantum Teoremi’nin orijinin “nicelik” (kemiyet) olması da oldukça ilginç. Sanki, Planck, bu ismi kendisinden çok önceleri yaşayan Bağdadi’den öğrenmiş gibi. Diğer taraftan, Aiberg’in eserlerinde “Süper Uzay”dan söz edilirken, burada sıfatların olmadığı belirtilmiştir. Bunu da aynen Tezkire’de buluyoruz. Daha da önemlisi, ışıktan binlerce kez hızlı giden “Sonsuz Özenerji”den söz ediliyor. Enerji ve onun oluşturduğu madde ise, o evrenden bir “eksi işlem” sonucu kovulmuş ve bu, bizim evrenimizi yaratan patlamaya (Big Bang) yol açmıştır. Böylece, “tahayyun” denilen Soyut Alem’in birimleri, içinde bulunduğumuz Cisimler Alemi’nden ötede kalmıştır. O alemin birimleri, “Ta-Ha”ya izafeten “tahayyun”; bu alemin yapıtaşları ise, “tardiyyun”, ya da “yasinnun” (Y-S-N) birimlerinden oluşmuştur.